Stamm Arthropoda (Gliederfüßer) ➔ Unterstamm Hexapoda (Sechsfüßer) ➔ Klasse Insecta (Insekten) ➔ Ordnung Hymenoptera (Hautflügler) ➔ Familie Crabronidae (Grabwespen)

Crossocerus vagabundus (Panzer, 1798)

Schnakenjäger

Synonyme und andere Kombinationen:

Acanthocrabro vagabundus (Panzer, 1798) | Blepharipus pauperatus (Tsuneki, 1991) | Blepharipus quinquemaculatus Lepeletier de Saint Fargeau and Brullé, 1835 | Blepharipus vagabundus (Panzer, 1798) | Corenocrabro ectemiformis Tsuneki, 1974 | Corenocrabro ectemiformis Tsuneki, 1991 | Crabro bojus Schrank, 1802 | Crabro lefebvrei (Lepeletier et Brullé, 1835) | Crabro vagabundus Panzer, 1798 | Crabro vagabundus fasciatus A. Costa, 1871 | Crabro vagabundus melanotica Bischoff, 1921 | Crabro vagabundus quinquemaculata (Lepeletier de Saint Fargeau and Brullé, 1835) | Crabro varus Panzer, 1799 ? | Crossocerus lefebvrei Lepeletier et Brullé, 1835 | Cuphopterus vagabundus (Panzer, 1798) |
(?: mehrdeutiges Synonym)

  • Crossocerus cf. vagabundus  9161
    Crossocerus vagabundus (Panzer, 1798)  Schnakenjäger   
    Crossocerus cf. vagabundus, det. Gerhard
    DE, Chemnitz, Markersdorf; 2019-06-28 13:40:11
    Bildnummer: 9161

    DE, Chemnitz, Markersdorf
    2019-06-28 13:40:11
    det. Gerhard
  • Crossocerus cf. vagabundus  9162
    Crossocerus vagabundus (Panzer, 1798)  Schnakenjäger   
    Crossocerus cf. vagabundus, det. Gerhard
    DE, Chemnitz, Markersdorf; 2019-06-28 13:40:06
    Bildnummer: 9162

    DE, Chemnitz, Markersdorf
    2019-06-28 13:40:06
    det. Gerhard
  • Crossocerus cf. vagabundus, Beute  9163
    Crossocerus vagabundus (Panzer, 1798)  Schnakenjäger   
    Crossocerus cf. vagabundus, Beute, det. Gerhard
    DE, Chemnitz, Markersdorf; 2019-06-28 13:40:34
    Bildnummer: 9163
    Beute
    DE, Chemnitz, Markersdorf
    2019-06-28 13:40:34
    det. Gerhard

Einordnung:
Crossocerus vagabundus gehört zur Unterfamilie Crabroninae.
Verbreitung:
Europa, Asien bis Japan.
Lebensraum:
Crossocerus vagabundus besiedelt unterschiedliche Lebensräume mit Totholz, in denen geeignete Beutetiere (Schnaken und Stelzmücken) zu finden sind.
Beschreibung:
Körperlänge ♂ 7 - 10 mm, ♀ 8,5 - 11 mm; Färbung schwarz-gelb.
Die Ocellen (Punktaugen) bilden ein gleichseitiges oder fast gleichseitiges Dreieck (Gattungsmerkmal).
Es gibt einige ähnliche Arten!
Lebensweise:
Crossocerus vagabundus fliegt von Mai bis August/September.
Die Weibchen der Art jagen vorzugsweise verschiedene Mückenarten der Überfamilie Tipuloidea, z. B. Schnaken (Tipulidae) der Gattungen Tipula und Nephrotoma und Stelzmücken (Limoniidae) der Gattung Limonia. Gelegentlich werden auch Schnepfenfliegen (Rhagionidae) und Wickler (Tortricidae) erbeutet. Nach einer erfolgreichen Jagd werden zuerst die Beine der Beute abgebissen, bevor diese als Larvennahrung in das Nest transportiert wird.
Crossocerus vagabundus nistet in totem Holz. Für die Nester werden Gänge in morsches Holz genagt oder vorhandene alte Fraßgänge von Käfern genutzt.
Anmerkung:
Die hier gezeigte Wespe hat den Balkon einer Wohnung in der 4. Etage besucht. Leider bin ich ihr beim Fotografieren zu nahe gekommen. Sie ist geflüchtet und hat nur ihre beinamputierte Beute zurückgelassen.

Quellen, weiterführende Literatur, Links:
  1. Kroupa A.S., Lohrmann V., Pulawski W.J. & Schmid-Egger C. (2017). HymIS: Hymenoptera Information System (version Sep 2013). In: Species 2000 & ITIS Catalogue of Life, 2017 Annual Checklist (Roskov Y., Abucay L., Orrell T., Nicolson D., Bailly N., Kirk P.M., Bourgoin T., DeWalt R.E., Decock W., De Wever A., Nieukerken E. van, Zarucchi J., Penev L., eds.). Digital resource at www.catalogueoflife.org/annual-checklist/2017. Species 2000: Naturalis, Leiden, the Netherlands. ISSN 2405-884X.
  2. Hermann Dollfuss: Bestimmungsschlüssel der Grabwespen Nord- und Zentraleuropas (Hymenoptera, Sphecidae) mit speziellen Angaben zur Grabwespenfauna Österreichs, Stapfia, 24, 1-247, 20.Dezember 1991.